‘‘Mamma Mia!’’. Θα μπορούσε να είναι το επιφώνημα στην πρώτη θέα του τοσκανικού τοπίου, με τις πευκοβελόνες να βουτούν στα γαλαζοπράσινα νερά των τιρκουάζ παραλιών. Ή, πάλι, θα μπορούσε να είναι μία μελωδική υπενθύμιση του διάσημου ομώνυμου μιούζικαλ, μέρος των γυρισμάτων του οποίου έγινε εδώ στο νησί, το οποίο, αν δεν εκτίναξε το box office, σίγουρα εκτίναξε τη δημοτικότητα του δυτικότερου νησιού των Σποράδων στα ύψη.

Όχι, βέβαια, πως η Σκιάθος είχε απεγνωσμένα την ανάγκη του. Γιατί το πιο πολυσύχναστο από τα νησιά του συμπλέγματος των Σποράδων -σε απόσταση αναπνοής από τη χερσόνησο του Πηλίου και στην ουσία φυσικός αντικατοπτρισμός του κατάφυτου τοπίου του θρυλικού βουνού των Κενταύρων- με μικρές δόσεις μυκονιάτικου εκλεκτικισμού και βίων παράλληλων είχε ήδη αρχίσει, 25-30 χρόνια πριν, να χτίζει μεθοδικά την κοσμοπολίτικη φήμη του.

Αλλά ως είθισται σε παρόμοιες περιπτώσεις, η κινηματογραφική μεταφορά του ‘‘Mamma Mia!’’ από το πάλκο του West End στα πλημμυρισμένα από ελληνικό φως και ειδυλλιακά τοπία πλάνα, μαζί με τα χορευτικά πάνω στην άμμο και στα ρομαντικά ξωκκλήσια, είχε τις θετικές παρενέργειες μιας ταξιδιωτικής υστερίας, που άνοιξε την όρεξη για διακοπές στους παροικούντες τη βροχερή Ευρώπη. 

Έτσι κάπως κι οι ντόπιοι παροικούντες έφτιαξαν τη μέρα τους: φωτογραφίες παρέα με τα φιλαράκια, πια, τους πρωταγωνιστές, τον Πιρς, τον Κόλιν και τη Μέριλ, ανέβηκαν για να κοσμούν έως τα σήμερα περήφανα τους τοίχους στις ταβέρνες και τα μπαρ, ενώ, εκτός από τον Κερτ Ράσελ και την Γκόλντι Χόουν, που οι φήμες τους θέλουν regulars εδώ και χρόνια, ένα νέο κύμα διεθνών διασημοτήτων συνέδραμε στη λίστα των jet-setters, που από ατυχία μάλλον είχε χάσει πολλά χρόνια πριν τους Beatles, οι οποίοι έφτασαν στο παρά πέντε να αγοράσουν ένα από τα γειτονικά νησάκια-δορυφόρους. Αν, όπως πάλι οι φήμες θέλουν, αυτή η αγοραπωλησία είχε προχωρήσει, τα θρυλικά «Σκαθάρια» σίγουρα θα είχαν σκαρώσει κάποιο χιτάκι αφιερωμένο στη Στροφυλιά, τον one-of-a-kind προστατευόμενο υγροβιότοπο εξαιρετικής οικολογικής σημασίας και υπό την προστασία της UNESCO, που κρύβεται στο δάσος με τα υπεραιωνόβια πεύκα, ακριβώς πίσω απ’ την παραλία στις Κουκουναριές.

Οι σπάνιοι μαύροι κύκνοι κολυμπούν εδώ και για τους υπόλοιπους υπάρχουν οι παραλίες, ων ουκ έστι αριθμός. Πράγματι, επί του θέματος, η Σκιάθος έχει τις ευλογίες. Περισσότερες από 60 -σαν τις μυθικές Σειρήνες- παραλίες σε ένα μικροσκοπικό νησί μόλις 42 τ.χλμ. δεν είναι κάτι συνηθισμένο, ακόμα κι αν είσαι ένα άλλο ελληνικό νησί.

Πρωταγωνίστρια ασφαλώς είναι οι Κουκουναριές, που ενδημούν μονίμως στο ΤOP-3 των σούπερ παραλιών της Μεσογείου, και, φυσικά, στο βορειοανατολικό άκρο του νησιού τα Λαλάρια: παραλία-εμπειρία, προσβάσιμη μόνο με σκάφος. Τα λευκά βότσαλα (λαλάρια στην τοπική διάλεκτο), ολοστρόγγυλα, πλασμένα από τη μητέρα φύση, δίνουν στην ακτή το όνομά της και το σκηνικό ολοκληρώνουν απόκρημνοι, ολόλευκοι βράχοι, που ορθώνονται επιβλητικά, και, βέβαια, η «Τρύπια Πέτρα», ένα φυσικό γλυπτό στο νότιο τμήμα της παραλίας, δημιουργώντας τελικά μια παραλία-όνειρο, που απαγορεύει άλλου είδους όνειρα: από 400 έως και 1.000 ευρώ είναι το πρόστιμο για εκείνον που θα αποπειραθεί να την αποψιλώσει από τα πολύτιμα λαλάρια.

Δεν είναι υπερβολή.Υπερβολή είναι αυτά που κάποιοι ταξιδιωτικοί οδηγοί καταγράφουν κάπως έτσι: «Οι περισσότεροι έρχονται στη Σκιάθο για τις παραλίες και τη νυχτερινή ζωή – αν έχεις έρθει για κάποιο άλλο λόγο, καλύτερα να βγάλεις γρήγορα το εισιτήριο της επιστροφής σου...». Αν στόχος της ευδαιμονικής είναι εδώ η μία όψη του νομίσματος, υπάρχει και η άλλη, καθώς οι εραστές της φύσης θα χρειαστούν τ’ ειδικά μποτάκια τους, για να εξερευνήσουν περπατώντας τα άθικτα σημεία του νησιού: 30 σηματοδοτημένα μονοπάτια, τέλεια συντηρημένα από τους ντόπιους, με πεζοπορικές διαδρομές που συνολικά ξεπερνούν τα 200 χλμ., δίνουν νέο νόημα στο “These boots are made for walking”.

Ευτυχώς, ευτυχέστατα, εδώ οι αυστηροί κανόνες δόμησης και προστασίας της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς λειτούργησαν. Χάρη στις άχτιστες, δασώδεις περιοχές της, η Σκιάθος διατηρεί την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της. Φυσιογνωμία που συνεπικουρείται κι απ’ τα σωζόμενα της Ιστορίας της. Το Παλιό Λιμάνι, επίκεντρο συνάμα της νυχτερινής ζωής, τα τείχη και οι πολεμίστρες στο ενετικό φρούριο Μπούρτζι αποτελούν τα θέλγητρα μιας τέτοιας ιστορικής περιπλάνησης, μαζί με τη ρομαντική ατμόσφαιρα της θέας του αρχιπελάγους, την ώρα που ο ήλιος δύει στη Χώρα.

Η Χώρα, που χτίστηκε γύρω στο 1830 πάνω στα συντρίμμια της παλιάς, άρα και με απώλειες αρκετών παραδοσιακών κτιρίων, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το λιμάνι της κι αυτό -σήμερα επίνειό της και αρωγός με την εικόνα των σκαφών του και της κοσμοπολίτικης αύρας του νησιού- με τη σειρά του είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την Ιστορία, έχοντας καθορίσει τη μοίρα και τη φυσιογνωμία της πόλης για αιώνες.

Κάνοντας χρονικές πάντως αναδρομές, φαντάζει μάλλον μάταιη η αναζήτηση καίριας απάντησης του ποιος ανακάλυψε πρώτος το νησί, παρότι η γρήγορη ανάγνωση ιστορικών πληροφοριών υποστηρίζει πως το όνομα προέρχεται από τους Πελασγούς, που κατοίκησαν πρώτοι το νησί κατά την Ελληνιστική περίοδο. Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1207, το νησί περνάει, μαζί με τη γειτονική Σκόπελο, στην κατοχή των Ενετών αδελφών, Ανδρέα και Ιερεμία Γκίζι, οι οποίοι έχτισαν το Μπούρτζι, ένα μικρό ενετικό φρούριο -παρόμοιο με το Μπούρτζι του Ναυπλίου- και το Εκκλησάκι του Άι-Γιώργη, προστάτη των Ενετών, που κοσμεί μέχρι και σήμερα το λιμάνι της Χώρας. Αν και αυτή η περίοδος της ιστορίας της ήταν εξόχως ταραγμένη, οι Σκιαθίτες αγαπούν να την υπογραμμίζουν, ως δυναμικό αντίβαρο της δυτικής Παρουσίας, κουλτούρας και κληρονομιάς έναντι της μετέπειτα Οθωμανικής κατοχής και τις επιδρομές του πειρατή Μπαρμπαρόσα τον 16ο αιώνα.

Αργότερα, στο πλαίσιο και τα συμφραζόμενα της Ελληνικής Επανάστασης, αλλά κι αργότερα, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, διαφαίνεται πως η Σκιάθος έπαιξε σημαντικό ρυθμιστικό ρόλο. Όχι μόνο φιλοξενώντας ξεριζωμένους μετανάστες αλλά και στηρίζοντας τον Αγώνα της Απελευθέρωσης. Άξια αναφοράς και ιδιαίτερης μνείας η Μονή Ευαγγελιστρίας -ένα από τα πλέον αξιοσημείωτα θρησκευτικά μνημεία των Βορείων Σποράδων- όχι μόνο ως επίκεντρο της τοπικής Χριστιανοσύνης, αλλά και ως γενέτειρα της πρώτης Ελληνικής σημαίας, το 1807, που πάνω της πήραν τον ιερό όρκο αυτοθυσίας οι Αρματολοί στο όνομα του έθνους που θα γεννούσε η Επανάσταση.

Βέβαια, θα ήταν εξίσου μάταιο να προσπαθήσει κάποιος να επισκιάσει τη λάμψη που της χάρισε το Χόλιγουντ, αφού η Σκιάθος είναι πράγματι νησί καλοπέρασης και διασκέδασης, τα μάλα, γιατί τα πάντα εδώ είναι προορισμένα να δίνουν το γλυκό φιλί της τρυφηλής ζωής ακόμα στην πιο συβαριτική ψυχή. Και το πόρισμα εδώ είναι το εξής: περήφανη γενέτειρα λογίων όπως ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ένα καθαρόαιμο τουριστικό νησί που βουλιάζει κάθε καλοκαίρι. Η πολυκοσμία της είναι ίσως το μόνο τίμημα που πρέπει να πληρώσεις, αλλά δεν γίνεται και διαφορετικά: η φήμη φέρνει την παρέα της.

Εδώ εύκολα έρχεσαι, δύσκολα φεύγεις. Αλλά οι στίχοι του  ‘‘Mamma Mia!’’ το έχουν τραγουδήσει καλύτερα: My my, how can I resist you?